قبال عمومی به انواع مراکز اقامتی ایران در نوروز چگونه است؟

650 هتل آپارتمان، 130 هتل چهار و پنج ستاره، 33 اقامتگاه بوم گردی و بیست هزار خانه مسافر در کشور وجود دارد. این ها آمار رسمی اقامتگاه های کشور است که بدون احتساب سایر تاسیساتی که مسافران برای اقامت برمی گزینند اعلام شده اند. خانه مسافرهایی که به صورت رسمی و تحت نظر سازمان فعالیت نمی کنند، مدارس، خانه معلم ها و اقامتگاه های وابسته به سازمان ها و نهادها، اقامتگاه های معمول دیگری هستند که مسافران برای اقامت شبانه در مسافرت های خود انتخاب می کنند. علاوه بر همه این اشکال، برپا کردن چادر در پارک ها، میدان ها و مبادی شهرها از دیگر شیوه های اقامتی رایج است که به ویژه در این سال ها باب شده است.

در واقع، به دلیل گسترش عادت سفر در خانواده های ایرانی که در چند سال اخیر رشد قابل توجهی داشته از یکسو و رکود اقتصادی، عدم توسعه و ساماندهی زیرساخت های اقامتی از سوی دیگر، اقامت در چادرها تبدیل به یکی از عمده ترین شیوه های سفری شده که تبعات زیادی برای فرهنگ سفر و صنعت گردشگری کشور داشته است. تا آنجا که طبق آمارهای رسمی اعلام شده مربوط به نوروز سالی که در روزهای پایانی آن به سر می بریم، از میان آمار اقامت کنندگان نوروزی، فقط 8 درصد در هتل ها و اقامتگاه و حدود 14 درصد در اماكن تحت نظر دستگاه هاى دولتی اقامت داشته اند و بقيه نیز در کمپ های موقت اقامت کرده بودند.

معطوف به همین آمار، رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور اعلام کرد: «بايد براى سال هاى آينده کمپ های موقت را توسعه و تجهيز كنيم.» با این همه فقدان امنیت، ایجاد نازیبایی های بصری در شهرها، عدم دسترسی به امکانات بهداشتی مناسب و نیز متضرر شدن فعالان صنعت هتلداری کشور از جمله پیامدهای رواج چادر خوابی مسافران در کشور است که شاید در وهله نخست با دایر کردن کمپ ها در فصل های اوج سفر و در مراحل بعدی، گسترش زیر ساخت های اقامتی، آزادسازی نرخ گذاری هتل ها و همچنین ترویج فرهنگ سفر بتوان با این پدیده مقابله کرد.

در میان همه عواملی که ذکر شد، قطعا قیمت هتل ها و اقامتگاه های رسمی، یکی از مهم ترین دلایل انتخاب چادر برای اقامت شبانه توسط خانواده ها در سفر است. به گزارش خبرنگار «دنیای اقتصاد»، در حالی که بالاترین نرخ هتل های پنج ستاره برای یک شب اقامت که البته تعدادشان نیز در کشور محدود است، در تعطیلات سال جدید به رقمی بیش از یک میلیون تومان می رسد و هتل های کم ستاره تر نیز در مقابل وجهی که دریافت می کنند خدمات درخور ارائه نداده و کیفیت خدماتشان با استانداردهای جهانی بسیار فاصله دارد، بدیهی است که خانواده ها حتی آن عده ای که توان پرداخت هزینه اقامت در هتل های کم ستاره تر را نیز دارند، ماندن در چادر را انتخاب می کنند؛ در این صورت با کاهش هزینه های سفر، امکان سفرهای بیشتر در طول سال و مدت زمان بیشتری ماندن در مقصد را به دست خواهند آورد.

با این همه، هتل ها در شهرها و استان های مختلف بعضا برای گردشگران نوروزی تخفیف های مناسبی نیز درنظر گرفته اند؛ به گونه ای که حتی برخی از این تخفیف ها به بیش از 50درصد نیز می رسد. با این شرایط، گویا خانه مسافرها و اقامتگاه های بوم گردی، از شانس بیشتری برای مواجه شدن با اقبال عمومی برخوردار هستند. بنابر تعریفی که سازمان میراث فرهنگی ارائه کرده، اقامتگاه های بوم گردی اقامتگاه هایی هستند که در محیط طبیعی و بومی با رعایت بالاترین سطح ممکن ضوابط زیست محیطی و شکلی سازگار با معماری بومی، بافت تاریخی و سیمای طبیعی منطقه تاسیس شده و ضمن حداکثر تعامل با جامعه محلی و توجه به تنوع اقلیم، زمینه حضور گردشگران را با کیفیتی قابل قبول و تعریف شده، فراهم می کنند. این اقامتگاه ها نرخشان بین صد تا 150 هزار تومان برای یک شب اقامت متغیر است؛ البته باید تاکید کرد که این قیمت برای اقامتگاه های بوم گردی استاندارد، معتبر است.

همان طور که پیش تر اشاره شد، علاوه بر اقامتگاه های بوم گردی، در این سال ها خانه مسافرها نیز در زمره مراکز اقامتی عامه پسند، تحت نظر سازمان درآمده اند. در واقع سازمان میراث فرهنگی با طراحی یک سایت برای معرفی و رزرو خانه هایی که توسط افراد در شهرهای گردشگر پذیر به صورت استیجاری در اختیار مسافران قرار می گرفت، اقدام به نظم دهی و استانداردسازی این واحدها کرد تا از تخلفات و مسائلی که در این زمینه وجود داشت، جلوگیری کند.

تا پایان شهریور سال جاری که سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در 19 استان کشور نسبت به اجرای طرح ساماندهی خانه مسافر اقدام کرده، حدود 20هزار واحد اقامتی شناسایی و بیش از 6هزار واحد اقامتی ساماندهی و برایشان مجوز صادر شده است و مسافران با مراجعه به سایتی که به همین منظور تعبیه شده می توانند اقامتگاه مناسب را در مقصد مورد نظرشان رزرو کنند.

قیمت این واحدها در شهرهای مختلف از 20هزار تومان برای یک شب تا 200 هزارتومان متغیر است که با توجه به نرخ هتل ها و نیز در مقایسه با مخاطرات و دردسرهای اقامت در چادر برای گردشگران داخلی قابل قبول تر به نظر می رسد. حالا درحالی که قیمت به عنوان مهم ترین مولفه انتخاب اقامتگاه برای مسافران مطرح است، ایجاد تنوع قیمتی برای هتل ها، ارتقای کیفیت هتل های کم ستاره تر و نیز تعریف مکانیزمی اصولی تر برای اداره خانه مسافرها، می تواند به تصحیح فرهنگ سفر و برچیده شدن چادرهای مسافرتی در سطح شهرها منجر شود و سفر به مقاصد داخلی را به امری همگانی بدل کند.